кузгату

кузгату
перех.
1) дви́гать/дви́нуть, задвига́ть; приводи́ть/привести́ в движе́ние; сдвига́ть/сдви́нуть, стро́нуть, тро́гать/тро́нуть с ме́ста; отправля́ть в путь

кузгатып та булмый — да́же не сдви́нешь

2) шевели́ть, пошевели́ть; дви́гать

кулларны да кузгата алмый — не мо́жет пошевели́ть да́же рука́ми

3) поднима́ть/подня́ть (кого-л.), тро́гать/тро́нуть

авыруны кузгатмагыз, ятсын — не поднима́йте больно́го, пусть лежи́т

урын җитәрлек, кузгатма — ме́ста всем хва́тит, не тро́гай

4) разбуди́ть; поднима́ть/подня́ть (с постели)

иртәрәк кузгату кансың — ранова́то по́днял (разбуди́л)

5) охот. стра́гивать/стро́нуть, подня́ть с лёжки (зверя)

аюны өненнән кузгату — стро́нуть медве́дя из берло́ги

6) поднима́ть/подня́ть, побужда́ть/побуди́ть (к какому-л. действию, поступку) || подня́тие, побужде́ние

халыкны дошманга каршы көрәшкә кузгату — поднима́ть наро́д на борьбу́ с враго́м

7) вороши́ть, перевора́чивать (сено, солому, ворох зерна, одежды и т. п.)
8) перен. поднима́ть/подня́ть, вызыва́ть/вы́звать (крик, шум, хохот; спор)

мәсьәлә зур бәхәс кузгатты — вопро́с вы́звал большо́й спор

9) перен. поднима́ть/подня́ть, возбужда́ть/возбуди́ть, буди́ть, вызыва́ть/вы́звать (какие-л. чувства, мысли, воспоминания и т. п. к чему-л.)

дәрт кузгату — вы́звать страсть

һәвәслек кузгату — возбуди́ть интере́с (пристра́стие)

10) перен. вызыва́ть/вы́звать повто́рно (какую-л. болезнь), растравля́ть/растрави́ть (рану), разбереди́ть

баш өянәген кузгату — вы́звать мигре́нь (головну́ю боль)

йөрәк ярасын кузгату — разбереди́ть серде́чную ра́ну

иске яраларны кузгату — растрави́ть (разбереди́ть) ста́рые ра́ны

11) перен. поднима́ть/подня́ть, возбужда́ть/возбуди́ть; затра́гивать/затро́нуть, поста́вить на обсужде́ние || подня́тие, возбужде́ние

халык судында эш кузгату — возбуди́ть де́ло в наро́дном суде́

тәртип мәсъәләсен кузгату — подня́ть вопро́с о дисципли́не

- кузгатып кую

Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Полезное


Смотреть что такое "кузгату" в других словарях:

  • кузгалу — (КУЗГАТУ) – 1. Тик тору хәленнән чыгу, селкенү, хәрәкәт итә башлау; кыймылдау 2. Утырган яки яткан урыннан тору яки торып китү. Кая да булса юнәлү, юлга чыгу 3. күч. Ачу, нәфрәт, мәхәббәт һ. б. ш. хис яки уй, фикер туу тур. Авыртуның кинәт көчәеп …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • кубару — 1. Ябышкан, нык береккән нәрсәне аерып алу, җирлегеннән аеру 2. Күтәрү, чыгару (тузан, давыл һ. б.) 3. Кузгату (уй хисләрне). күч. Эш кузгату, зур эшне булдыру 4. күч. Каеру, күп итеп алу …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • күтәрү — (КҮТӘРЕЛҮ) – Нәр. б. югарыга таба торгызу, вертикаль хәлгә китерү; өскә таба карату. Нәр. б. югарырак итү 2. Төшермичә тоту. Иелеп алу, җыеп алу 3. Куптару, туздыру (тузан, кар һ. б.) 4. Әзер бураны мүкләп өю 5. Кузгату, кую (мәсьәләне) 6.… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • авыз — 1. Ашкайнату каналының азык кабул итә торган алгы өлеше 2. Эче куыш нәрсәләрнең алгы өлешендәге тишек. Чиләк, стакан һ. б. ш. эче куыш тирән әйберләрнең өске өлеше 3. Көпшәле, каналлы нәрсәләрнең алгы як тишеге 3. Урман, әрәмәлек кебекләрнең чите …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • айкау — 1. Дулкыннар ясап болгату 2. Актарып, астын өскә китереп эзләнү 3. Йөреп чыгу, йөреп күп җирләр, юллар үтү әллә ничә урамны айкап чыктым 4. Нәр. б. селтәү, бутау, болгау. Чайкау, селкү. Актарып ташлагандай ярып, кисеп үтү болытларны айкый елдырым …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • дау — 1. Берәр нәрсә таләп итеп күтәрелгән көчле дәгъва (1,2) дау кузгату. Ызгыш, талаш, гауга дау чыгару 2. күч. Көрәш, сугыш җирдә зур дау алып барабыз …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • провокация — 1. Хәвефле, һәлакәтле эшләргә котырту, өндәү; Коткы. Нин. б. хыянәтчел эшчәнлек 2. мед. Авыртуны ясалма рәв. кузгату, көчәйтү 3. Орлыкның шытуын ясалма рәв. тизләтү …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • тәкъдим — и. 1. Берәр нәрсәне хәл итү, тикшерү яки башкару өчен әйтелгән, уртага салынган, алга куелган фикер 2. Кемне дә булса берәр эштә катнашырга яки берәр эш белән шөгыльләнергә чакыру; киңәш. Берәр нәрсәне эшләргә, үтәргә боерык, әмер; берәр эш кушу …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • тибрәү — 1. диал. Селкү, селкендерү; калтырату, чайкалдыру 2. Күңелгә, хисләргә һ. б. карата: дулкынлату, кузгату 3. Тибрәнү …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • тудыру — 1. Баланы дөньяга китерү; бәбиләү 2. күч. Үзенең иҗади эше белән берәр нәрсәне (мәс. рухи байлыкларны) барлыкка китерү 3. күч. Берәр кешедә теге яки бу сыйфатларны, үзлекләрне барлыкка китерүгә сәбәпче булу 4. күч. Берәр фикер яки тойгы, берәр… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • чакыру — 1. Тавыш яки ишарә белән килергә, якынаерга тәкъдим итү, сорау, кушу 2. Берәр урынга, җиргә нин. б. максат белән килергә тәкъдим итү, үтенү, сорау, кушу. Кунакка килергә кушу, үтенү, сорау 3. Нин. б. эш хәрәкәт башкарырга, берәр эштә катнашырга… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»